نیچ مارکت چیست؟
یکی از مهم‌ترین مراحل در ایجاد کسب و کار آنلاین، انتخاب یک گوشه بازار پایدار و سودآور است. زمانی که صحبت از گوشه بازار می‌شود، علاقه یک عامل بسیار مهم است.
گوشه بازار شما مشخص می‌کند که در چه صنعتی فعالیت کنید و چه محصولات و خدماتی را بفروشید. این گوشه بازار، تخصص شما بوده و کسب و کارتان با آن شناخته خواهد شد.
انتخاب (و حفظ) یک گوشه در بازار آنلاین امروزی به چند دلیل اهمیت دارد؛ اول اینکه رقابت بسیار شدید است. اگر شما به جای ارائه‌ی طیف وسیعی از محصولات و خدمات، تخصصی فعالیت کنید، احتمال موفقیتتان بیشتر خواهد بود. دوم اینکه وفاداری و آشنایی با کسب و کار آنلاین بسیار ارزشمند هستند. اگر مشتری‌تان بتواند شما را بشناسد و بداند چه انتظاری باید از محصولاتتان داشته باشد، به احتمال زیاد خریدش را دوباره تکرار می‌کند. در آخر، انتخاب یک گوشه بازار در موفقیت شما به عنوان یک کارآفرین تاثیر دارد. احتمال موفقیت افرادی که بتوانند روی یک گوشه بازار تمرکز کرده و به دنبال موفقیت در آن باشند، بیشتر است.
تقریباً هر بازاری را می‌توان با توجه به نیازها یا علایق افراد، بخش بندی کرد. برخی از رایج‌ترین روش‌ها برای تعریف یک گوشه بازار بر اساس موارد زیر است:
· قیمت (مانند محصول لوکس، متوسط و تخفیف‌دار)
· عوامل جمعیت شناختی (جنسیت، سن، میزان درامد و میزان تحصیلات)
· کیفیت (گران قیمت، دست ساز و اقتصادی)
· عوامل روانشناختی (ارزش‌ها، علایف و نگرش‌ها)
· عوامل جغرافیایی (افراد یک کشور، شهر یا حتی محله)
چگونه یک نیچ مارکت را انتخاب کنیم؟
نیچ مارکت‌های بیشماری وجود دارند، اما این بدین معنی نیست که شما باید آسان‌ترین، سریع‌ترین و سودآورترین آن‌ها را انتخاب کنید. برای این انتخاب باید تحلیل و بررسی زیادی انجام دهید و اگر این انتخاب با برخی از معیارهای از پیش تعیین شده همخوانی نداشته باشد، احتمال هدر رفتن میزان قابل توجهی از زمان، پول و منابعتان وجود خواهد داشت.
پس چگونه می‌توان یک گوشه بازار را انتخاب کرد؟ از خودتان چند سوال بپرسید. پاسخ‌هایتان، زمینه‌ی تجارت آنلاینتان را تعیین خواهند کرد.
· به چه چیزی علاقه دارید؟ در طول روز بعد از تمام شدن شغل اصلی‌تان، دوست دارید برای سرگرمی روی چه موضوعی تحقیق و کار کنید؟ اگر پول، موضوع مهمی نبود، دوست داشتید روزهایتان را چگونه بگذرانید؟
· استعداد یا توانایی تخصصی انجام چه کاری را دارید؟ آیا کسی در خانواده‌تان برای مشاوره یا راهنمایی در حوزه‌ای معین به شما مراجعه می‌کند؟ آیا در حال حاضر کاری را به عنوان سرگرمی یا کار داوطلبانه انجام می‌دهید که دوست دارید از آن پول در بیاورید؟
· متوجه چه شکافی در بازار شده‌اید؟ آیا مشکلاتی در زندگی‌تان وجود دارند که برایشان به دنبال راه حل باشید؟
مزایای نیچ مارکت‌ها
حضور در یک گوشه بازار مزایای زیادی دارد؛ به همین دلیل کسب و کارها به دنبال شناسایی پیشنهادات منحصر به فرد فروش در گوشه بازارها هستند. مزایای گوشه بازارها عبارتند از:
· رقابت: اگر کسب و کارتان در یک گوشه بازار باشد، با رقابت کمتری مواجه خواهید بود؛ زیرا با تخصصی‌تر شدن کسب و کارها، احتمال کمتری دارد که شرکت‌های دیگر رقبای مستقیم باشند.
· تمرکز: حضور در یک نیچ مارکت به این معنی است که می‌توانید محصولات و خدمات خود را به گروه مشخصی از افراد ارائه کنید.
· تخصص: کسب و کارهایی که محصولات خود را در یک نیچ مارکت عرضه می‌کنند، در کار خود تجربه کسب می‌کنند، به خوبی مخاطبان خود را می‌شناسند و می‌دانند محصولاتشان چه ارزشی برای آن‌ها دارند. شاید این تخصص برای مشتریان خارج از آن گوشه بازار، جذابیت کمتری داشته باشد، اما باعث می‌شود که ایجاد وفاداری به برند در مدت زمان کوتاه، آسان‌تر باشد.
ارزیابی ایده‌های گوشه بازار
عناوین هر یک از نیچ مارکت‌ها را با معیارها و بنچمارک‌های زیر ارزیابی کنید، زیرا این‌ها برخی از معیارهای بالقوه و مهم موفقیت کسب و کار هستند. هدف این کار، انتخاب یک (یا دو!) گوشه بازار است که به آن علاقه داشته و هم‌چنین پتانسیل سودآوری دارد.
1. یک جست و جو در گوگل کنید. اصطلاحات کلی و کلمات به خصوص مربوط هر یک از گوشه بازارها را سرچ کنید. هدف این کار، شناسایی محتوای موجود و تقاضای درک شده است. چه وبسایت‌ها، وبلاگ‌ها و کسب و کارهای آنلاین دیگری در آن گوشه بازار وجود دارند؟ آن‌ها درباره‌ی چه چیزی صحبت کرده، چه چیزی تبلیغ می‌کنند و می‌فروشند؟ اینفلوئنسرها و خرده فروشان برجسته چه کسانی هستند؟
سعی کنید که با قضاوت خودتان، تقاضا و دانش موجود در هر گوشه بازار را شناسایی کنید. هیچ عدد ثابتی برای تعداد نتایج در این‌جا وجود ندارد و حتی ممکن است که هیچ جست و جویی در مورد آن گوشه بازار وجود نداشته باشد. هم‌چنین از رقابت احتمالی هم نترسید. رقابت، نشانه‌ی خوبی از وجود تقاضا و امکان حضور آنلاین است. در اصل، رقبا به سختی تلاش کرده‌اند و بازاری را ایجاد کرده‌اند که مشتریانش در آن حاضرند پول پرداخت کنند. تنها کاری که لازم است شما انجام دهید این است که خودتان را از آن‌ها متمایز کرده یا چیزی را که از قبل وجود دارد، بهبود بدهید. از طرف دیگر اگر دیدید که هیچ رقابتی وجود ندارد، احتیاط کنید. ممکن است که این بازار، دست نخورده باشد؛ اما احتمال اینکه در این بازار نتوان به صورت آنلاین فعالیت کرد، بالاست.
2. برای سنجش میزان علاقه، کلمات کلیدی را جست و جو کنید.
تحلیل جست و جوهای انجام گرفته در گوشه بازار مورد نظرتان مهم است، زیرا خرید تقریباً 30% از مشتریان آنلاین، از گوگل (یا موتورای جست و جوی دیگر) شروع می‌شود.
نیچ مارکتینگ (بازاریابی گوشه بازار) چیست؟
نیچ مارکتینگ یک استراتژی بازاریابی است که روی یک بازار هدف منحصر به فرد تمرکز می‌کند. در این استراتژی به جای بازاریابی محصول یا خدمات برای همه‌ی افراد، تنها بر یک گروه مشخص از افراد (نیچ مارکت) یا مجموعه‌ای از مشتریان بالقوه تمرکز می‌شود که بیشترین نفع را از آن محصول و خدمات می‌برند.
بهتر است قبل از انتخاب و راه اندازی یک کمپین بازاریابی، میزان موفقیت آن را بررسی کنید؛ یعنی به اندازه‌ی احتمالی مخاطبان مورد نظر توجه کرده و ببینید که آیا تعدادشان مناسب است یا خیر. ممکن است نیچ مارکتینگ کمی سخت باشد، اما اگر مخاطبانتان را بشناسید و محتوا را شخصی سازی کنید، برقراری ارتباط موفقیت آمیز با افراد درست، خیلی سخت نخواهد بود.
برندها می‌توانند با نیچ مارکتینگ خودشان را از رقبا متمایز کرده و منحصر به فرد باشند و با مجموعه‌ی متمایزی از مشتریان، ارتباط عمیق‌تری داشته باشند. برندها به جای اینکه شبیه برندهای دیگر باشند و محصولات و خدمات مشابهی را ارائه دهند، می‌توانند از نیچ مارکتینگ برای متمایز بودن، با ارزش‌تر به نظر رسیدن، دستیابی به پتانسیل رشد و ایجاد روابط قوی‌تر و پایدارتر با مخاطبان مورد نظرشان استفاده کنند.
اعتبار سنجی ایده‌ی کسب و کاری
هنگام شروع کسب و کار باید محصولات و خدماتی را تولید کرد که مردم از آن‌ها استفاده کرده و بابتشان پول بدهند. فرایند اعتبار سنجی ایده‌ی کسب و کاری با یک آزمون ساده، تولید حداقل محصول قابل عرضه (MVP) نام دارد. تولید این محصول به تیم کسب و کاری اجازه می‌دهد تا با کمترین تلاش، بیشترین اطلاعات معتبر را درباره‌ی مشتریان به دست آورند. پیچیدگی MVP به محصول یا خدمت مورد نظر بستگی دارد و انواع آن می‌تواند از آزمون کلمات کلیدی تا صفحه‌ی فرود (landing pages) و نمونه‌های اولیه را در بر بگیرد. هدف MVP بررسی امکان پذیری فنی نیست، بلکه باید ببینید که آیا ایده‌تان مشکلی را حل می‌کند تا مردم حاضر باشند بابت آن پول پرداخت کنند یا خیر.
هدف MVP
چرا باید برای تولید حداقل محصول قابل عرضه، پول و زمان را هزینه کنیم؟ بررسی ایده‌ی کسب و کاری به روشی آسان و ارزان قیمت، مزایای بسیاری به همراه دارد:
· قبل از تلاش، جواب‌های مورد نیاز را پیدا می‌کنید.
فرض کنید که محصولتان را با 10 ویژگی تولید کرده‌اید و فکر می‌کنید که برای مشتری ارزشمند خواهد بود؛ اما پس از عرضه‌ی محصول در بازار (بدون بررسی آن)، می‌بینید که مشتریان فقط از دو ویژگی آن استفاده کرده و بابت آن‌ها پول می‌پردازند. شما زمان و انرژی ارزشمندتان را برای هشت ویژگی هدر داده‌اید که هیچ ارزش یا جذابیتی برای مشتری ندارند. زمانی که MVP را ایجاد می‌کنید، قبل از تولید محصول نهایی دقیقاً می‌فهمید که مشتری چه چیزی می‌خواهد. هم‌چنین بازخوردهای بسیار ارزشمندی را دریافت می‌کنید که به شما در تولید محصولات بعدی یا تصمیمات کسب و کاری کمک می‌کنند.
· ذخیره‌ی منابع ارزشمند
راه اندازی یک کسب و کار آنلاین به منابع زیادی نیاز دارد، اما تا زمانی که مطمئن نشده‌اید که ایده‌تان قابل اطمینان است، نباید از آن منابع استفاده کنید. با تولید MVP می‌توانید ایده‌تان را پیش از هزینه‌های تولید، استخدام، تبلیغات و سرمایه گذاری‌های دیگر، اعتبار سنجی کنید.
· می‌توانید مخاطبانتان را بشناسید.
تعریف مخاطبان هدف هنگام ایجاد کسب و کار بسیار مهم است. مخاطبان، جزو اصلی استراتژی بازاریابی هستند و بدون شناختن نیازها و مشکلاتشان، نمی‌توانید برای محصولتان بازاریابی کنید. با تولید MVP می‌توانید یک استراتژی بازاریابی را با اطمینان تهیه کنید که شما را به مخاطبانتان پیوند بدهد.
· یافتن اولین مشتریان
تولید MVP، مسیر بسیاری از خریدهای بعدی را هموار می‌کند. معمولاً اولین مشتریان و پیشگامان به وفادارترین مشتریان تبدیل می‌شوند، زیرا ارزش ایده‌ی کسب و کاری‌تان را دیده و همیشه بازخوردهای بسیاری را به شما ارائه می‌دهند؛ حتی ممکن است در آینده به یکی از اعضای تیم یا سرمایه گذارانتان تبدیل شوند.
سخن آخر
بررسی تمام گزینه‌های گوشه بازار، به تحقیق و جست و جوی زیادی نیاز دارد. اما عجله کردن در این مرحله (یا گذر کردن از آن) می‌تواند باعث هدر رفتن منابع شود. اما اگر تمام گزینه‌های ممکن را بررسی کردید و علاقه یا پتانسیل کسب درآمدی را شناسایی نکردید، نگران نباشید! گوشه بازارهای بسیار زیاد دیگری وجود دارند که می‌توانید آن‌ها را انتخاب کنید.